ارزیابی تنوع ژنوتیپی برای عملکرد و پروتئین دانه و ارتباط آن با انتقال مجدد نیتروژن در ارقام زراعی گندم ایران

هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر ژنوتیپ بر انتقال مجدد نیتروژن و ارتباط آن با عملکرد و پروتئین دانه در تعدادی از ارقام گندم بود. تعداد 12 رقم (الوند، کرج1، شیراز، زرین، آذر2، چمران، اروندموتانت، کرخه، فلات، شیرودی، کاوه، پیشتاز) متفاوت از نظر عملکرد و درصد پروتئین دانه متعلق به اقلیم‌های اصلی کشور (سرد و معتدل سرد، گرم و خشک جنوب، گرم و مرطوب شمال و معتدل) مورد مطالعه قرار‌گرفتند. این آزمایش به صورت مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 88-1387 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی تهران واقع در کرج اجرا شد. نتایج به دست‌آمده برای محتوای نیتروژن اندام‌های رویشی در مرحله گرده‌افشانی نشان داد که برگ با بالاترین محتوای نیتروژن (44/15 میلی‌گرم بر بوته) منبع عمده نیتروژن برای دانه می‌باشد. انتقال مجدد نیتروژن در بین ارقام متفاوت بود و ارقام کرخه و زرین دارای بالاترین میزان انتقال مجدد و آذر2 و چمران دارای کمترین میزان بودند. رقم شیراز بالاترین عملکرد دانه و آذر2 پایین‌ترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. همبستگی منفی معنی‌دار بین غلظت نیتروژن دانه و عملکرد به دست آمد و آذر2 بالاترین درصد پروتئین دانه را در بین ارقام مورد بررسی دارا بود.